Wist je dat jouw aandacht bepaalt wat jouw realiteit is?
Of je het nu ‘awareness’ noemt of gewoon ‘aandacht’, het speelt een cruciale rol in hoe je pijn ervaart. En precies daarom is het een sleutel tot het overwinnen van chronische pijn.

Stel je voor: je stoot je teen keihard. Op dat moment lijkt die pijn allesomvattend. Maar na een paar minuten zakt de scherpe pijn weg. Je accepteert het, en voor je het weet, ben je drie dagen verder zonder er nog aan te denken.

Vergelijk dat met een papiersnee in je vinger. Het doet minder pijn dan die gestoten teen, maar omdat je je handen voortdurend gebruikt, blijf je het voelen. Die kleine snee krijgt keer op keer je aandacht, en daardoor voelt het alsof de pijn veel langer aanhoudt.

Jouw brein bepaalt waar de aandacht naartoe gaat
Je brein speelt een belangrijke rol in hoe je pijn ervaart. Het weet dat een papiersnee niet gevaarlijk is en laat je na verloop van tijd los. Maar wat gebeurt er bij chronische pijn?

Chronische pijn heeft je volledig in zijn greep
Bij onverklaarbare klachten, waar artsen geen duidelijke oorzaak voor vinden, verandert alles. De pijn voelt oncontroleerbaar en ongrijpbaar, en dat maakt je bang. Omdat de pijn niet zichtbaar is, zoals een blauwe teen of een snee, schiet je brein in de ‘angstmodus’. Je vraagt je constant af: Wat is er aan de hand? Die angst versterkt je focus op de pijn en zorgt voor een vicieuze cirkel: pijn leidt tot angst, en angst versterkt de pijn.

Maar wat als je brein leert dat er geen gevaar is?
Net zoals bij de snee in je vinger, kun je je brein trainen om te begrijpen dat er geen levensbedreigende situatie is. Zodra je niet langer bang bent voor de pijn, kan de aandacht ervoor afnemen. En als de pijn niet langer je focus heeft, wordt het minder belangrijk.

Hoe doorbreek je de cirkel?
De eerste stap is leren omgaan met de angst. In plaats van de angst weg te drukken, kun je hem juist bewust voelen. Vraag jezelf af: Wat voel ik precies? Welke sensaties ervaar ik? Schrijf het op en laat de angst er gewoon zijn. Zie het niet als iets wat je moet vermijden, maar als een tijdelijke sensatie die geen gevaar vormt.

Door deze oefening kun je je brein herprogrammeren. Je angst vermindert, en daarmee ook de aandacht voor de pijn. Net zoals je ooit de Duitse naamvallen hebt geleerd en weer bent vergeten, kan ook pijn uiteindelijk naar de achtergrond verdwijnen.

Eureka!

Met deze aanpak maak je een begin aan het doorbreken van de vicieuze cirkel en kun je weer vrijer leven, zonder dat de pijn je controleert.

Groet,

Jan van Rosmalen